Σαν σήμερα το 2016 οι Bρετανοί ψηφίζουν Brexit

Μετά από τέσσερα χρόνια διαπραγματεύσεων με την ΕΕ σχετικά με τους όρους αποχώρησης και τις μελλοντικές σχέσεις, η διαδικασία απέβη τόσο πολιτικά προκλητική όσο και βαθιά διχαστική στο Ηνωμένο Βασίλειο

Εΰθύμιος Τσιλιόπουλος

Η ένταξη του Ηνωμένου Βασιλείου στην Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν ένα ακανθώδες ζήτημα για πολλούς Βρετανούς πολιτικούς, ιδιαίτερα τα ευρωσκεπτικιστικά μέλη του Συντηρητικού Κόμματος. Για να τελειώνει με το ζήτημα μια για πάντα, το 2013 ο τότε πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον ανακοίνωσε σχέδιο για δημοψήφισμα για την παραμονή, ή μη, της χώρας στην ΕΕ.

Αλλά το θέμα δεν τελείωσε εκεί. Ο Κάμερον και πολλοί ανώτεροι κυβερνητικοί αξιωματούχοι έκαναν εκστρατεία για να παραμείνει η χώρα στην ΕΕ, ενώ άλλοι, όπως ο Μπόρις Τζόνσον, αγωνίστηκαν για να φύγει. Στις 23 Ιουνίου 2016, οι υπήκοοι του Ηνωμένου Βασιλείου ψήφισαν να αποχωρήσει κατά 52% σε 48%. Αυτό ήταν ένα απροσδόκητο αποτέλεσμα σοκ και ο David Cameron παραιτήθηκε.

Μετά από αυτό η βρετανική πολιτική έπεσε σε μια περίοδο αναταραχής. Μετά από τέσσερα χρόνια διαπραγματεύσεων με την ΕΕ σχετικά με τους όρους αποχώρησης και τις μελλοντικές σχέσεις, η διαδικασία απέβη τόσο πολιτικά προκλητική όσο και βαθιά διχαστική στο Ηνωμένο Βασίλειο, με μια συμφωνία που απορρίφθηκε από το Κοινοβούλιο του Ηνωμένου Βασιλείου, τις γενικές εκλογές που πραγματοποιήθηκαν το 2017 και το 2019, και δύο νέους πρωθυπουργούς εκείνη την εποχή, και οι δύο Συντηρητικοί.

Η Theresa May εξελέγη ηγέτης του Συντηρητικού Κόμματος και εποπτεύσε τις διαπραγματεύσεις για έξοδο επί τρία χρόνια, μόνο για να καταψηφιστεί η συμφωνία της από το Κοινοβούλιο τρεις φορές. Η αρχική ημερομηνία Brexit ήταν στις 29 Μαρτίου 2019, αλλά μετά αναβλήθηκε για τις 31 Οκτωβρίου 2019.

Τελικά, υπό την κυβέρνηση του Μπόρις Τζόνσον, το Ηνωμένο Βασίλειο αποχώρησε από την ΕΕ στις 31 Ιανουαρίου 2020. οι διαπραγματεύσεις για εμπορικές συμφωνίες συνεχίστηκαν μέχρι και λίγες μέρες πριν το προγραμματισμένο τέλος της μεταβατικής περιόδου στις 31 Δεκεμβρίου 2020.

Επειδή η συνοριακή υποδομή δεν ήταν έτοιμη, η βρετανική κυβέρνηση ανέβαλε την εφαρμογή των ελέγχων εισαγωγών για εμπορεύματα που εισέρχονται στο Ηνωμένο Βασίλειο από την ΕΕ έως την 1η Ιανουαρίου 2022 προκειμένου να αποφευχθούν προβλήματα εφοδιασμού κατά τη διάρκεια της κρίσης της πανδημίας. Οι προσαρμοσμένοι έλεγχοι εφαρμόστηκαν μόνο στα βρετανικά εμπορεύματα που εισέρχονται στην ΕΕ κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου.

Τα αποτελέσματα του Brexit θα καθοριστούν εν μέρει από τη συμφωνία εμπορίου και συνεργασίας ΕΕ-Ηνωμένου Βασιλείου, η οποία συμφωνήθηκε στις 24 Δεκεμβρίου 2020 και επικυρώθηκε από το Κοινοβούλιο του Ηνωμένου Βασιλείου στις 30 Δεκεμβρίου 2020 και εφαρμόστηκε «προσωρινά» από την ΕΕ από τις 31 Δεκεμβρίου 2020. Οι περισσότεροι οικονομολόγοι πιστεύουν ότι το Brexit πιθανότατα θα βλάψει την οικονομία του Ηνωμένου Βασιλείου και θα μειώσει το πραγματικό κατά κεφαλήν εισόδημά του μακροπρόθεσμα και ότι το ίδιο το δημοψήφισμα έβλαψε την οικονομία.

Το Brexit είναι πιθανό να μειώσει τη μετανάστευση από τις χώρες της ΕΕ στο Ηνωμένο Βασίλειο, και θέτει προκλήσεις για τη βρετανική τριτοβάθμια εκπαίδευση, την ακαδημαϊκή έρευνα και την ασφάλεια.

Όπως και σε οποιαδήποτε αποτελεσματική διαπραγμάτευση, καμία πλευρά δεν κατάφερε να πετύχει όλα όσα επεδίωκε, αν και η ΕΕ φαίνεται να κέρδισε περισσότερα από τη Βρετανία. Το Λονδίνο ήθελε τρία πράγματα από αυτές τις διαπραγματεύσεις: Δύο ήταν να αποκτήσουν ελευθερία από τους κανονισμούς της ΕΕ και το δικαίωμα του Λονδίνου να καθορίσει τη δική του μετανάστευτική πολιτική. Ο τρίτος στόχος ήταν η διατήρηση ευνοϊκών εμπορικών συμφωνιών με την Ευρώπη, η οποία απορροφά περίπου τις μισές εξαγωγές της Βρετανίας. Η ΕΕ ήθελε να διατηρήσει το ελεύθερο εμπόριο αλλά όχι με κόστος το ρυθμιστικό της καθεστώς. Και οι δύο πλευρές ισχυρίζονται ότι πέτυχας τους περισσότερους από τους στόχους του, αλλά φυσικά ο διάβολος είναι στις λεπτομέρειες. Το πιο ευχάριστο, και για τις δύο πλευρές, μέρος της συμφωνίας είναι ότι το εμπόριο θα συνεχιστεί χωρίς δασμούς και ποσοστώσεις για αγαθά και ορισμένες υπηρεσίες.

ot.gr