Τραχανάς: Υγιεινός, παραδοσιακός και γκουρμέ

Ένα από τα φαγητά που οι περισσότεροι έχουμε ξεκινήσει να τρώμε από τα παιδικά μας χρόνια, όταν οι γιαγιάδες μας, μας μάζευαν βράδυ στο σπίτι στο χωριό. Μέσα στην αποθηκούλα σε κάποιο κιούπι, υπήρχε αποθηκευμένος ο τραχανάς που ήταν μια εύκολη και νόστιμη επιλογή για το βραδινό. Μέχρι να πλυθείς, έτοιμο το φαγητό, ένα πιάτο και ύπνο.

Tα χονδροαλεσμένα δημητριακά παίρνουν ξανά μία σημαντική θέση ανάμεσα στα πιάτα της ελληνικής κουζίνας, καθώς διαπιστώνεται η μεγάλη θρεπτική αξία και τα οφέλη τους στην υγεία του ανθρώπου. Ο τραχανάς είναι ένα ζυμαρικό φτιαγμένο από αλεύρι, γάλα και αυγά και έχει σχήμα κοκκώδες και ακανόνιστο. Υπάρχει σε διάφορες ποικιλίες, ξινός και γλυκός, χοντρός και ψιλός. Κατά την παρασκευή του, το τελευταίο στάδιο είναι το στέγνωμά του. Για να γίνει αυτό, ο τραχανάς απλώνεται σε μέγιστη δυνατή επιφάνεια, για τουλάχιστον μία εβδομάδα.

Στην κλασική του συνταγή, που υπάρχει από την αρχαιότητα, ο τραχανάς μαγειρεύεται σαν σούπα είτε με αρκετό νερό, είτε πιο πηχτή. Βράζεται σκέτος ή με ντομάτα και συνοδεύεται συχνά με τυρί φέτα ή τριμμένη μυζήθρα. Στην Κύπρο ο τραχανάς φτιάχνεται από ψιλοσπασμένο σιτάρι (το γνωστό πληγούρι ή πουργούρι κατά την Κυπριακή διάλεκτο). Ζυμώνεται σε ψιλή κυλινδρική μορφή και απλώνεται στον ήλιο για να ξεραθεί. Μαγειρεύεται επίσης σε σούπα, συνήθως πιο πηχτή από άλλες σούπες. Δεν χρησιμοποιείται ντομάτα αλλά αυγολέμονο και συνήθως περιέχει κάποιο είδος κρέατος.

Η ιστορία 

Η ιστορία θέλει τον τραχανά να αποτελεί εξέλιξη του χυλού με τον οποίο τρέφονταν Έλληνες και Ρωμαίοι, κατά την αρχαιότητα. Εξίσου βάσιμη είναι η ιστορική εκδοχή ότι ο τραχανάς προέρχεται από την ανατολική Μεσόγειο, όπως και πολλά άλλα φαγητά. Μάλιστα προέρχεται από την τουρκική λέξη «tark-haneh», δηλαδή ένα απλό και συνηθισμένο φαγητό σε κοκκώδη μορφή, φτιαγμένο από δημητριακά και γαλακτοκομικά προϊόντα. Με ελάχιστες παραλλαγές στη μορφή του, αλλά και σε κάποια από τα συστατικά του, συναντάμε τον τραχανά σε κάθε είδους εθνικής κουζίνας, από την ανατολίτικη μέχρι και αυτή της βόρειας Ευρώπης.

Παράδοση 

Για την εποχή των προγόνων μας, τόσο σημαντικό ρόλο έπαιζαν τα αποθέματα τραχανά στην επιβίωση μιας οικογένειας, ώστε συσκευαζόταν σε μεταλλικούς τενεκέδες ή πήλινα κιούπια και διατηρούνταν σε δροσερό μέρος για περισσότερο από ένα χρόνο. Οι νοικοκυρές ξεκινούσαν την προετοιμασία του τους πρώτους μήνες του καλοκαιριού, για να στεγνώσει, να συσκευαστεί και να είναι έτοιμος για τον επόμενο χειμώνα. Ο μεγάλος χρόνος ζωής του προϊόντος είναι και το μεγαλύτερο πλεονέκτημά του, που του δίνει μια ξεχωριστή θέση ανάμεσα στα πιο θρεπτικά προϊόντα της παραδοσιακής κουζίνας.

Υγιεινό και θρεπτικό 

O τραχανάς, ένα πιάτο της παραδοσιακής ελληνικής κουζίνας, χαρακτηρίζεται από τις ιδιαίτερα χαμηλές θερμίδες και τα λίγα λιπαρά που περιέχει. Μάλιστα η προσθήκη κολοκύθας, ντομάτας ή άλλων λαχανικών δημιουργούν ένα πιάτο, που είναι ιδανική λύση για ένα γρήγορο, εύπεπτο βραδινό γεύμα, ειδικά για άτομα που προσέχουν το βάρος τους. 

Σε ακριβά εστιατόρια 

Οι ειδικοί λένε ότι σε περιόδους οικονομικής ή πνευματικής κρίσης όλοι επιστρέφουμε στις ρίζες μας και αναζητούμε παραδοσιακές λύσεις, που είχαν βάλει σε λειτουργία και οι προγονοί μας. Έτσι και στο τομέα της γαστρονομίας, έφτασε η εποχή που τα παραδοσιακά προϊόντα τροφίμων επιστρατεύονται για να δώσουν λύσεις στην απόγνωση των καλοφαγάδων. Ο τραχανάς, κερδίζοντας όλο και περισσότερο έδαφος στις κουζίνες διεθνών σεφ, έπαψε πια να αποτελεί λύση επιβίωσης. Οι σύγχρονοι σεφ που πιστεύουν στην παραδοσιακή κουζίνα και αναζητούν υγιεινές, αυθεντικές ιδέες για ένα γεύμα, πειραματίζονται με αυτόν και δημιουργούν ξεχωριστές γεύσεις. Διάσημοι σεφ της Αμερικής μετατρέπουν τον τραχανά σε κεφτέδες, κι άλλοι σε ριζότο με θαλασσινά.

Φθηνό, γρήγορο και εύκολο στο μαγείρεμα, με πολύπλοκη γεύση που δεν μοιάζει με κανένα άλλο δημητριακό ή ζυμαρικό, βάλτε το κι εσείς στην κουζίνα σας και εντυπωσιάστε με τις παραλλαγές του.

itrofi.gr