Με επιτυχία ολοκληρώθηκε το δεύτερο Διεθνές Εργαστήριο με κύριο θέμα «Διαδικτυακή παραπληροφόρηση – Ταυτοποίηση και απομυθοποίηση».
Το εργαστήριο πραγματοποιήθηκε στο νησί Ventotene της Ιταλίας, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού προγράμματος EUCOMMvsDISINFO European Communities Empowered Against Disinformation, όπου ο Δήμος Τρίπολης είναι εταίρος.
Στο διήμερο εργαστήριο συμμετείχε η αντιπροσωπεία της Ελλάδας με 4 συμμετέχοντες, καθώς και αντιπροσωπείες από την Κύπρο, την Ισπανία, την Πολωνία και την Ιταλία.
Σκοπός της δράσης ήταν να φέρει κοντά τους συμμετέχοντες του EUCOMMvsDISINFO για να εισαγάγει τα θέματα του έργου και να πραγματοποιήσει κοινή εκπαίδευση σχετικά με τις κύριες μορφές της διαδικτυακής παραπληροφόρησης, καθώς και να διερευνήσει τις πολιτικές και τις ενέργειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για ταυτοποίηση και απομυθοποίηση αυτών.
Οι δραστηριότητες του εργαστηρίου αφορούσαν την παρουσίαση της έρευνας «Έλεγχος στοιχείων από κάτω προς τα πάνω και πώς να είσαι επαγγελματίας στον εντοπισμό και την απομυθοποίηση ψεύτικων ειδήσεων», αλλά και διαδραστικές ομαδικές ασκήσεις, που υπογράμμισαν τη σημασία της διασυνοριακής συνεργασίας για τη διαφύλαξη των δημοκρατικών αξιών.
Πιο συγκεκριμένα, η προσέγγιση από κάτω προς τα πάνω στην παραπληροφόρηση αναφέρεται σε μια μέθοδο κατά την οποία ψευδείς ή παραπλανητικές πληροφορίες διαδίδονται οργανικά από άτομα ή μικρότερες ομάδες αντί να ξεκινούν από μια κεντρική αρχή ή μια οντότητα μεγάλης κλίμακας. Αυτή η προσέγγιση βασίζεται συνήθως στην ενεργό συμμετοχή των απλών ανθρώπων, οι οποίοι μπορεί ηθελημένα ή ακούσια να μοιράζονται και να ενισχύουν την παραπληροφόρηση στα προσωπικά τους δίκτυα. Η διαδικασία μπορεί να είναι άκρως αποκεντρωμένη και λαϊκή, με την παραπληροφόρηση να εξαπλώνεται από τα «κάτω» —δηλαδή απλούς χρήστες ή κοινότητες— προς την «κορυφή», συμπεριλαμβανομένων μεγαλύτερων πληθυσμών και μερικές φορές ακόμη και κυρίαρχων μέσων ενημέρωσης ή πολιτικών προσωπικοτήτων.
Η προσέγγιση από πάνω προς τα κάτω στην παραπληροφόρηση είναι μια μέθοδος όπου δημιουργούνται και διαδίδονται ψευδείς ή παραπλανητικές πληροφορίες από μια κεντρική αρχή ή οργανωμένη ομάδα, όπως κυβερνήσεις, πολιτικές οργανώσεις, μέσα ενημέρωσης ή άλλους παράγοντες με επιρροή. Αυτή η προσέγγιση περιλαμβάνει μια σκόπιμη και στρατηγική προσπάθεια από αυτές τις οντότητες υψηλότερου επιπέδου να χειραγωγήσουν την κοινή γνώμη, να επηρεάσουν κοινωνικά ή πολιτικά αποτελέσματα ή να αποσταθεροποιήσουν ορισμένες ομάδες ή θεσμούς.
Οι δεξιότητες ελέγχου δεδομένων είναι απαραίτητες για την κριτική αξιολόγηση της ακρίβειας και της αξιοπιστίας των πληροφοριών σε μια εποχή όπου η παραπληροφόρηση και η υπερπληροφόρηση είναι ευρέως διαδεδομένες. Είτε επαληθεύετε ισχυρισμούς σε ειδήσεις, αναρτήσεις μέσων κοινωνικής δικτύωσης ή διαδικτυακές πηγές, οι ακόλουθες δεξιότητες και τεχνικές θα σας βοηθήσουν να αξιολογήσετε την αξιοπιστία των πληροφοριών και να κάνετε τεκμηριωμένες κρίσεις.
1. Αξιολόγηση Πηγής
2. Πληροφορίες διασταύρωσης
3. Επίγνωση ημερομηνίας και πλαισίου
7. Διερεύνηση αξιώσεων με ιστοτόπους ελέγχου δεδομένων
8. Κριτικές δεξιότητες ανάγνωσης
10. Ισχυρισμοί μέσων κοινωνικής δικτύωσης ελέγχου στοιχείων
Αξίζει να σημειωθεί, η σπουδαιότητα της επιλογής αυτού του νησιού της Ιταλίας. Πιο συγκεκριμένα, στο νησί έγινε το Μανιφέστο της Βεντοτένε, όπου είναι ένα από τα πιο σημαντικά κείμενα στην ιστορία της Ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Συντάχθηκε το 1941 από τον Αλτιέρο Σπινέλι, τον Ερνέστο Ρόσι και τον Ουρμπάνο Βατσιονέ κατά την εξορία τους στο νησί Βεντοτένε, όπου κρατούνταν από το καθεστώς του Μουσολίνι. Το Μανιφέστο της Βεντοτένε, θεωρείται πρόδρομος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς έθεσε τα θεμέλια για τη μετέπειτα ευρωπαϊκή ενοποίηση που ξεκίνησε μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο με τη δημιουργία της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας και, τελικά, της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η ιδέα μιας ομοσπονδιακής Ευρώπης, όπως περιγράφεται στο Μανιφέστο, επηρέασε βαθιά τον μεταπολεμικό διάλογο για την ειρήνη και τη συνεργασία στην Ευρώπη.
Ο Δήμος Τρίπολης με επικεφαλής του προγράμματος την Ιωάννα Ρούσου, Υπεύθυνη Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων του Δήμος Τρίπολης, διοργάνωσε και συντόνισε την αποστολή με δημοσιογράφους τοπικών ΜΜΕ. Στην αποστολή συμμετείχαν ο Δημήτρης Μανιατάκος, ο Γιάννης Ντούσιας και η Έλλη Αρτοπούλου, που είχαν προετοιμάσει εργασίες πάνω στα θέματα του εργαστηρίου «Διαδικτυακή παραπληροφόρηση – Ταυτοποίηση και απομυθοποίηση», τις οποίες και παρουσίασαν στο θεματικό workshop. Επίσης, αντάλλαξαν ιδέες με τις άλλες χώρες της Ευρώπης, που συμμετείχαν, σχετικά με το θέμα, ενθαρρύνοντας έναν πλούσιο διάλογο για καινοτόμες προσεγγίσεις για τον μετριασμό των επιπτώσεών τους. Η Ελληνική αποστολή πρότεινε τρόπους βάσει των εμπειριών της στην διαδικτυακή πληροφόρηση αλλά και μέσα από σχετική έρευνα, που είχε φροντίσει συλλογικά να συλλέξει στοιχεία και μεθόδους, που θα φανούν χρήσιμες στην υπόλοιπη ομάδα που συμμετείχε.
Ο Κώστας Τζιούμης με δήλωσή του επικροτεί και συγχαίρει αυτή την πρωτοβουλία, υπογραμμίζοντας την ανάγκη ο δήμος να είναι συμμέτοχος σε προσπάθειες οι οποίες αφορούν σύγχρονα ζητήματα, όπως ο αγώνας κατά της παραπληροφόρησης και της διαφύλαξης των δημοκρατικών αξιών.
