Πολύ πιθανή η λύση για την επιστροφή των Μαρμάρων του Παρθενώνα στην Ελλάδα σύμφωνα με ισπανική ιστοσελίδα
ΕπιμέλειαΓιώργος Μαζιάς
Η υπόθεση των Μαρμάρων του Παρθενώνα παραμένει μία από τις πιο σημαντικές πολιτιστικές διαμάχες της σύγχρονης εποχής. H Eλλάδα συνεχίζει τον αγώνα για την επιστροφή τους στην Ακρόπολη, όπου ανήκουν. Oι συζητήσεις έχουν ενταθεί, ενώ η νομική και διπλωματική μάχη συνεχίζεται.
H ισπανική ιστοσελίδα «latribunadeciudadreal» θεωρεί ότι η επιστροφή τους είναι πιο κοντά από ποτέ. Συγκεκριμένα αναφέρει:
«Το Βρετανικό Μουσείο βρίσκεται πιο κοντά από ποτέ στην επιστροφή των περίφημων Μαρμάρων του Παρθενώνα στην Ελλάδα, δύο αιώνες μετά την αρπαγή τους από τον φιλάργυρο λόρδο Έλγιν.
Δύο αιώνες μετά τη βρετανική λεηλασία των περίφημων γλυπτών του Παρθενώνα, με τη δικαιολογία ότι τα έσωσε από πιθανή οθωμανική καταστροφή, το πανίσχυρο Βρετανικό Μουσείο μπορεί τώρα να επιστρέψει αυτές τις αρχαίες ελληνικές δημιουργίες στον νόμιμο ιδιοκτήτη τους, το ελληνικό κράτος. Έτσι, ο ναός που είναι αφιερωμένος στη θεά Αθηνά Παρθένο θα μπορέσει και πάλι να ανακτήσει την αρχική του μεγαλοπρέπεια.
Παρόλο που και άλλα μουσεία, όπως το Λούβρο, το Εθνικό Μουσείο της Δανίας και τα Μουσεία του Βατικανού, διαθέτουν κομμάτια του Παρθενώνα, η διαμάχη επικεντρώνεται στο Βρετανικό Μουσείο, κυρίως λόγω της αμφιλεγόμενης προσωπικότητας του Τόμας Μπρους Έλγιν. Ως πρέσβης της Βρετανίας στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, αφαίρεσε τα γλυπτά με το πρόσχημα της προστασίας τους από την τουρκική εξουσία.
Τα Μάρμαρα του Παρθενώνα – 15 μετόπες, 17 γλυπτά από τα αετώματα και 75 μέτρα από τη ζωφόρο – έφτασαν στο Λονδίνο χάρη στον Έλγιν. Σχεδίαζε να τα χρησιμοποιήσει για τη διακόσμηση της οικογενειακής του έπαυλης στο Broomhall της Σκωτίας. Ωστόσο, λόγω οικονομικών δυσκολιών, αναγκάστηκε να τα πουλήσει στο Βρετανικό Κοινοβούλιο έναντι 35.000 λιρών. Κίνηση που ξεκίνησε μία από τις πιο περίπλοκες πολιτιστικές διαμάχες στην ιστορία.
Η Βρετανική Επιτροπή για την Επανένωση των Μαρμάρων του Παρθενώνα επισημαίνει ότι ο Έλγιν πήρε και άλλες αρχαιότητες από την Ακρόπολη, αλλά η Ελλάδα δεν έχει ζητήσει την επιστροφή των 108.184 αντικειμένων που ανήκουν στο Βρετανικό Μουσείο. Από αυτά μόλις 6.493 εκτίθενται στο κοινό.
Διεκδίκηση των Μαρμάρων από την Ελλάδα
Η Ελλάδα εδώ και δεκαετίες διεκδικεί την επιστροφή των Μαρμάρων. Σύμφωνα με την ελληνική κυβέρνηση, τα γλυπτά λεηλατήθηκαν και συνεπώς είναι θέμα δικαιοσύνης να επιστρέψουν στον τόπο τους. Αντίθετα, το Ηνωμένο Βασίλειο έχει αρνηθεί την επιστροφή τους, ισχυριζόμενο ότι τα Μάρμαρα αποκτήθηκαν νομίμως.
Δύο αιώνες μετά την αμφιλεγόμενη αρπαγή των Μαρμάρων από τον Έλγιν, φαίνεται πως Ελλάδα και Βρετανία βρίσκονται πιο κοντά από ποτέ στην εξεύρεση μιας λύσης που θα επιτρέψει στον Παρθενώνα να λάμψει ξανά, όπως ακριβώς είχε δημιουργηθεί.
Μόνιμος δανεισμός ή πλήρης επιστροφή;
Η επιστροφή των Μαρμάρων όμως δεν είναι τόσο απλή υπόθεση, παρόλο που και οι δύο πλευρές έχουν δείξει διάθεση για συμφωνία. Το βασικό εμπόδιο είναι ένας νόμος του 1963. Συγκεκριμένα ρυθμίζει τη λειτουργία του Βρετανικού Μουσείου και απαγορεύει την αφαίρεση αντικειμένων από τη συλλογή του.
Μία πιθανή λύση που εξετάζεται είναι ο δανεισμός των γλυπτών στην Ελλάδα, είτε προσωρινός είτε μόνιμος, κάτι που επιτρέπει η βρετανική νομοθεσία. Ωστόσο, η ελληνική κυβέρνηση έχει απορρίψει αυτήν την πρόταση, επιμένοντας στην πλήρη και οριστική επιστροφή των Μαρμάρων.
Το Βρετανικό Μουσείο εξακολουθεί να αντιστέκεται, φοβούμενο ότι η επιστροφή των Μαρμάρων θα δημιουργήσει προηγούμενο. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει και άλλες χώρες, όπως η Αίγυπτος (για την Πέτρα της Ροζέτας) και η Νιγηρία (για τα Μπρούτζινα του Μπενίν), να απαιτήσουν την επιστροφή των δικών τους κλεμμένων πολιτιστικών θησαυρών.
Η κατάσταση περιπλέκεται ακόμα περισσότερο μετά την παραίτηση του διευθυντή του Βρετανικού Μουσείου, Χάρτβιχ Φίσερ, λόγω σκανδάλου που αφορά την κλοπή αντικειμένων από τη συλλογή του μουσείου. Αυτό έχει οδηγήσει σε νέες πιέσεις για την επιστροφή των Μαρμάρων του Παρθενώνα.
Η ιερή σημασία των Μαρμάρων για την Ελλάδα
Σύμφωνα με την Κάρμεν Σάντσες, καθηγήτρια Ιστορίας της Τέχνης στο Αυτόνομο Πανεπιστήμιο της Μαδρίτης, «τα Μάρμαρα έχουν ιερή σημασία για την Ελλάδα. Αυτό επειδή αποτελούν μέρος της εθνικής της ταυτότητας και της Αρχαίας ελληνικής κληρονομιάς».
Παράλληλα, επισημαίνει ότι πολλοί άλλοι πολιτισμοί, όπως οι Πέρσες, έχουν λεηλατήσει ιστορικά θησαυρούς. Οπότε αν επιστραφούν όλα τα κλεμμένα αντικείμενα, τότε θα έπρεπε να διαλυθούν σχεδόν όλα τα μουσεία του κόσμου.
Η ελληνική κυβέρνηση εξετάζει τη δημιουργία νέας νομοθεσίας, αντίστοιχης με εκείνη που αφορά τα αντικείμενα που λεηλατήθηκαν από τους Ναζί κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Αυτό θα επέτρεπε την επιστροφή των Μαρμάρων χωρίς να δημιουργηθεί νομικό προηγούμενο.
Εναλλακτικά, υπάρχει η ιδέα ανταλλαγής πολιτιστικών αντικειμένων. Το πρόβλημα είναι ότι η Ελλάδα δεν διαθέτει αντικείμενα ισάξια των Μαρμάρων που θα μπορούσαν να δοθούν ως αντάλλαγμα.
Το ιστορικό «μαρτύριο» του Παρθενώνα
Η ιστορία του Παρθενώνα είναι γεμάτη καταστροφές. Ο ναός, που χτίστηκε το 438 π.Χ. από τον Φειδία, μετατράπηκε πρώτα σε χριστιανική εκκλησία, αργότερα σε μουσουλμανικό τέμενος, και το 1687 καταστράφηκε εν μέρει από έκρηξη πυρίτιδας λόγω βομβαρδισμού των Βενετών.
Όταν το 1806 ο Τόμας Έλγιν έφτασε στην Αθήνα, αφαίρεσε τα γλυπτά με τη συγκατάθεση των Οθωμανών κατακτητών. Σήμερα, η Ελλάδα απαιτεί την επιστροφή των Μαρμάρων στη γη του Ομήρου. Στόχος ο Παρθενώνας να ξαναγίνει σύμβολο του ελληνικού πολιτισμού και της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς».
in.gr
