Οι Δειπνοσοφισταί είναι δεκαπεντάτομο έργο του αρχαίου Έλληνα Αθήναιου από την Ναυκρατίδα της Αιγύπτου. Σημαντικό έργο της Ελληνιστικής εποχής δίνει στοιχεία για την Ρώμη. Πρωταγωνιστές του είναι γραμματικοί, λεξικογράφοι, ρήτορες, σοφιστές, μουσικοί και άλλοι φιλόσοφοι.
Στους Δειπνοσοφιστές ο Αθήναιος διηγείται στον φίλο του Τιμοκράτη όσα ειπώθηκαν σε ένα συμπόσιο που είχε παραθέσει ο πλουσιότατος και πολυμαθέστατος Ρωμαίος Λαρήνσιος.
Το έργο χαρακτηριστικό εγχειρίδιο γαστρονομίας είναι ένας πανδέκτης εγκυκλοπαίδειας και μια σύνθεση από αλλεπάλληλες καταγραφές παραθεμάτων από εκατοντάδες συγγραφείς. Υπάρχουν ακόμα και κείμενα για το κρασί, τα σύκα, τα μήλα, τα καρύδια κλπ.
ΙΤΡΙΟΝ: Το ίτριον ήταν μια λεπτή πίτα παρασκευασμένη από σουσάμι και μέλι (παστέλι). Αποτελείτο από ένα είδος φύλλου ζύμης ή λεπτού μπισκότου, που ονομαζόταν λάγανον. Ένα άλλο είδος, το ρύημα, έμοιαζε περισσότερο με λεπτή βάση κρέπας. Τα ίτρια στρώνονταν το ένα πάνω στο άλλο και γεμίζονταν ενδιάμεσα με μέλι ή με διάφορα άλλα υλικά και έτσι προέκυπταν διάφορα γλυκίσματα. Το γλύκισμα λίβον παρασκευαζόταν από ίτρια, γάλα και μέλι.
…………………..
ΙΤΡΙΟΝ πεμμάτιον λεπτὸν διὰ σησάμου καὶ μέλιτος γινόμενον. μνημονεύει αὐτοῦ
Ἀνακρέων οὕτως ῾fr. 17 B’:
ἠρίστησα μὲν ἰτρίου λεπτοῦ μικρὸν ἀποκλάς, οἴνου δ᾽ ἐξέπιον κάδον.
Ἀριστοφάνης Ἀχαρνεῦσιν ῾1092′:
πλακοῦντες, σησαμοῦντες, ἴτρια.
Σοφοκλῆς Ἔριδι ῾fr. 189 N’:
ἐγὼ δὲ πεινῶσ᾽ αὖ πρὸς ἴτρια βλέπω.
ΑΜΟΡΑΙ. τὰ μελιτώματα Φιλητᾶς ἐν Ἀτάκτοις ῾fr. 34 B’ἀμόρας φησὶν καλεῖσθαι. μελιτώματα δ᾽ ἐστὶν πεπεμμένα.
πλακοῦς, ἔντιλτος, ἴτριον, ῥόα,
ᾠόν, ἐρέβινθος, σησάμη, κοπτή, βότρυς,
ἰσχάς, ἄπιος, πέρσεια, μῆλ᾽, ἀμύγδαλα
ταῦτα μὲν ὁ Κλέαρχος. ὁ δὲ φλυακογράφος Σώπατρος ἐν τῷ ἐπιγραφομένῳ Πύλαι δράματί φησιν
Πηγή: enneaetifotos
arxaia-ellinika.blogspot.com
